Yaz akşamlarının en keyifli anları, kulağınızın dibinde bir anda beliren o tanıdık vızıltıyla kabusa dönebiliyor. Özellikle bazı insanlar var ki sivrisinekler adeta onların peşini hiç bırakmıyor. Peki neden bazı insanlar sivrisinekler için bu kadar cazip?
Rockefeller Üniversitesi'nden 2022 yılında yapılan bir araştırma, bu soruya bilimsel bir yanıt sundu. Cell dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, sivrisineklerin hedef seçiminde insan teninden yayılan kimyasal kokular belirleyici rol oynuyor. Özellikle Aedes aegypti türü dişi sivrisinekler, bazı bireylerin ciltlerinden yayılan karboksilik asit adlı bileşiklere karşı adeta “dayanılmaz bir çekim” hissediyor.
Koku Her Şeyin Anahtarı
Araştırmada katılımcıların kollarına naylon çoraplar giydirildi ve bu şekilde cilt kokuları toplandı. Toplanan bu kokular, sivrisineklerin bulunduğu ortamlara yerleştirildi. Sonuçlar oldukça çarpıcıydı: Bazı bireylerin kokuları, sivrisinekler için 100 kat daha çekici bulundu.
Bilim insanları, özellikle karboksilik asit oranı yüksek olan insanların sivrisinekler tarafından daha fazla tercih edildiğini ortaya koydu. Ancak bu kimyasalın neden bu kadar etkili olduğu hâlâ tam olarak çözülebilmiş değil.
“Kanınız Tatlı” Değil, Kokunuz Cezbedici
Araştırmayı yürüten ekip, insan teninin yaydığı kokuların son derece karmaşık bir karışımdan oluştuğunu belirtiyor. Karboksilik asit yalnızca buzdağının görünen kısmı olabilir. Bu da demek oluyor ki sivrisinekler sadece “tatlı kanlı” olanları değil, belirli koku profillerine sahip kişileri hedef alıyor.
Ne Yapmalı?
Eğer sivrisinekler her yaz sizi özel olarak hedef alıyorsa, suç ne kan grubunuzda ne de cilt renginizde olabilir. Suç, tamamen sizin cilt kimyanızda gizli. Ancak bu bulgular, gelecekte daha etkili sivrisinek kovucular geliştirilmesi açısından da umut verici.
