BİLİM insanları, evrende meydana gelen iki dev kara deliğin şiddetli çarpışmasından kaynaklanan uzay-zaman dalgalanmalarını kaydetti.
Her biri Güneş’in 100 katından daha büyük kütleye sahip iki kara delik, milyarlarca yıl önce birbirinin yörüngesine girerek dönmeye başlamış, sonunda da çarpışarak Güneş’in yaklaşık 265 katı kütleye sahip yeni bir kara delik oluşturmuştu. Çarpışma, Dünya’dan yaklaşık 10 milyar ışık yılı uzaklıkta gerçekleşti.
Kütleçekim dalgaları, 23 Kasım 2023 günü saat 15.00 sıralarında ABD’nin Washington ve Louisiana eyaletlerindeki Lazer Girişimölçer Kütleçekim Dalgası Gözlemevi (LIGO) istasyonlarında aynı anda kaydedildi. Sinyal, yalnızca bir saliselik bir süreyle algılandı ve birleşen kara deliklerin ‘çınlama’ olarak adlandırılan sönümlenme evresini yakaladı.
Cardiff Üniversitesi Yerçekimi Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Prof. Mark Hannam, “Bunlar evrende gözlemleyebileceğimiz en şiddetli olaylar, ancak Dünya’ya ulaştıklarında ölçebileceğimiz en zayıf sinyallere dönüşüyorlar. Daha önce buna dair bazı işaretler görmüştük fakat bu en uç örnek olabilir” dedi.
Yapılan analizler, birleşen kara deliklerin sırasıyla 103 ve 137 Güneş kütlesinde olduğunu ve Dünya’dan 400 bin kat daha hızlı döndüğünü gösterdi. Bu değerler, teorik olarak kara delik oluşumunun beklenmediği bir kütle aralığına denk geliyor. Fizikçilere göre, bu olağanüstü büyüklükteki kara delikler büyük olasılıkla daha önce gerçekleşen başka birleşmelerin ürünü.
