6331 sayılı iş sağlığı ve güvenliği yasası işletmelere yeni yükümlülükler getirdi. Yasa, bazı koşulların dışında kamu ve özel kuruluşlarında uygulanacak. İşletmeler tehlikeli az tehlikeli ve çok tehlikeli olarak sınıflandırılmıştır.
Ancak, uygulama ile ilgili konularda belirsizlikler vardır. Uygulamada çıkabilecek sorunların ve denetimlerin nasıl yapılacağı açık bir biçimde tanımlanmamıştır. Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfına giren ve elliden fazla çalışanı olan işyerleri 30.12.2012 tarihinden itibaren kanun kapsamına alındı. Elliden az elemanı çalıştıran işyerleri ise 30 Haziran 2013 tarihinden geçerli olmak üzere kanun kapsamına alınacaktır.
Yasaya göre tüm işletmeler "RİSK" analizi yaptırmak zorunda. Risk analizini yaptırmayan işletmeler ilk ay için 3.000 TL sonraki aylar için 4.500 TL ceza ödeyecekler. Yine yasaya göre, işletmelerde acil durum ve tahliye planının hazırlanması gerekiyor. Hazırlanmayan her plan için 1.000 TL ceza ödenmesi gerekiyor. Ayrıca, işyeri temsilcisini seçtirmeyen, iş güvenliği eğitimini aldırmayan ve iş güvenliği kurulunu oluşturmayan işletmelerde ceza ödeyeceklerdir. 6331 sayılı yasa gerçekten işletmelere ciddi sorumluluk ve yükümlülükler getiriyor. İşletme tanımına uymayan işyerleri ciddi sıkıntılar yaşayacak. Konunun uygulanmasında sorun çıkaracak konuların bir an önce saptanıp yeniden düzenlenmesi gerekiyor. Bulunduğumuz noktada işverenler bu konuda aşağıdaki sorulara cevap aramalıdır.
*İş sağlığı ve güvenliği sistemine nasıl hazırlık yapmalıyız ?
*İş sağlığı ve güvenliği kurulu nasıl oluşturulacak ?
*Risk değerlendirmesi dosyası nasıl hazırlanacak ?
*Çalışan temsilcisi nasıl seçilecek ?
*Para cezaları nasıl işleyecek ?
*İş sağlığı ve güvenliği elemanlarının çalışmaları nasıl düzenlenecek ?
*Eğitim programlarımız nasıl planlanacak ?
Güvenlik ve sağlık her şeyden önemli olduğunu herkes kabul konulardır. Ancak, uygulanabilirlik ilkesi de önemlidir. Şunu belirtmemde faydalı olacağı kanaatindeyim; 6331 sayılı yasa işletmelere ağır sorumluluklar yüklemiştir. Yasa, küçük işletmelerde bile iş güvenliği ve sağlığı uzmanlarını hizmetlerinin verilmesini zorunlu hale getirmiştir.
İşletmeleri bilgilendirmeden ve taraflarla tartışılmadan çıkan ve yürürlüğe giren bu yasanın uygulanması zor olacak diye düşünüyorum. İşletmelerde sağlıklı çalışma ortamının sağlanması için ortam koşullarının alt yapılarının doğru tespit edilmesi ve yasanın bu yönde uygulanması gerekmektedir.
