06.06.2018 tarih ve 30443 sayılı Resmi Gazetede ?imar barışı? ile igili bir tebliğ çıktı. Yayınlanan bu tebliğin amacı; 03.05.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun geçici 16 ncı maddesi uyarınca ?Yapı Kayıt Belgesi? verilmesine ilişkin usul ve esasları düzenliyor. Bu tebliğ Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Maliye Bakanlığınca müştereken ve Sayıştay görüşü alınarak hazırlanmış.
Bu tebliğ; kaçak yapı olarak yapılmış olan binaların kaçak olmaktan çıkarılmasını sağlayarak, yapıların devlet tarafından kayıt altına alınması anlamına geliyor.
Konu ile alakalı olarak bizzat bir ?yapı denetim kuruluşuna? gittim ve şunu sordum: Vatandaşın kaçak yapı olarak nitelendirdiği yapısını, size gelerek resmileştirmesi ile size uğramadan imar barışı uygulaması için çevre şehircilik il müdürlüğüne müracaat etmesi arasında maddi olarak hangisi daha avantajlıdır? Cevap; Kesinlikle imar barışı uygulaması için Çevre Şehircilik il müdürlüğüne müracaat edilmesi her yönden avantajlıdır!
***
Diyelim ki vatandaş, ?Yapı Kayıt Belgesi? alabilmesi için çevre şehircilik il müdürlüğüne müracaat etti, gerekli bilgileri internet vasıtasıyla ilgili bölüme girdi ve ?Yapı Kayıt Belgesi? ile ilgili ödenmesi gereken ücreti ödedi ve bu belgeyi aldı. Peki bu ?Yapı Kayıt Belgesi? ne anlama gelir?
?Yapı Kayıt Belgesi?; binanın kaçak olmadığı ve kayıt altına alındığı anlamına gelir. Talep halinde bu belge ile geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz abonesi yapar. Yapılarda işyeri açma ve çalışma ruhsatı, yapı kullanma (iskan) izin belgesi aranmaksızın verilir. ?Yapı Kayıt Belgesi? verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir. ?Yapı Kayıt Belgesi? alındıktan sonra bu belgenin bir örneği yapı malikleri tarafından belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmek zorundadır. ?Yapı Kayıt Belgesi? verilen yapılarda ruhsat alınmaksızın yapılabilecek basit onarım ve tadilatlar yapılabilir.
Cins değişikliği ve Kat mülkiyeti tesisi!
?Yapı Kayıt Belgesi? alındıktan sonra yapı ruhsatı alıp da yapı kullanma izin belgesi (iskan) almamış veya yapı ruhsatı bulunmayan yapılarda, yapı kullanma izin belgesi (İskan) aranmaksızın kullanım maksadı değişiklikleri de dahil olmak üzere tapuda ?cins değişikliği? ve ?kat mülkiyeti tesisi? yapılabilmesi için istenen evraklar;
a) ?Yapı Kayıt Belgesi?,
b) Mevcut yapının kat mülkiyeti yapı maliklerini gösteren, mimar tarafından yapılan, ana gayrimenkulün yapı maliki ve elektronik ortamda Tapu Müdürlüğüne ibraz edilen proje,
c) İmar planlarında umumi hizmet alanlarına denk gelen alanların terk edildiğine ilişkin ilgili belediyesinden alınan belge,
ç) Bağımsız bölümlerin kullanılış tarzına göre hazırlanmış, kat mülkiyetini kuran yapı maliki veya malikleri tarafından imzalanmış yönetim plânı,
d) ?Yapı Kayıt Belgesi? ile zemin ve mimari proje uyumunu gösteren özel harita mühendislik büroları veya Lisanslı Harita Kadastro Büroları (LİHKAB) tarafından düzenlenmiş olan zemin tespit tutanağı,
ile birlikte ilgili tapu müdürlüğüne müracaatta bulunulur. Daha evvel ?Yapı Kayıt Belgesi? için ödenen meblağ kadar bir bedeli Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ödedikten sonra tapu müdürlüğünce belirtilen işlemler yapılır. Bu fıkranın (b) bendinde belirtilen projeyi hazırlayan mimar ile (d) bendinde belirtilen zemin tespit tutanağını hazırlayan mühendisler bu belgelerin içeriklerinin doğruluğundan yapı malikleri ile birlikte hukuken sorumludur.
?Yapı Kayıt Belgesi?, yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerlidir. Yapı Kayıt Belgesi düzenlenen yapıların yenilenmesi durumunda yürürlükte olan imar mevzuatı hükümleri uygulanır. Yapının depreme dayanıklılığı ve yapının fen ve sanat norm ve standartlarına aykırılığı hususu yapı malikinin sorumluluğundadır?
***
Buradan anlaşılan şudur; ?Yapı Kayıt Belgesi? alan bir yapı sahibi, yapısının sadece kayıt altına alınmasını sağlar. Yapısını kaçak olmaktan kurtarır. Abonelerini yaptırabilir. Yıkım kararı veya para cezası varsa iptal olur. İstemezse ?cins değişikliği? yaptırmayabilir. Yapının depreme dayanıklılığı vb. sorumluluklar yapı malikinin kendisine aittir.
Vatandaş ?Cins değişikliği? yaptırmak, yani binasını tapuya işletmek istiyorsa ?Yapı Kayıt Belgesi? ile özel harita mühendislik büroları veya Lisanslı Harita Kadastro Büroları (LİHKAB) na giderek süreci başlatmış olacak. Daha sonra hazırlanan zemin tespit tutanağı ile birlikte daha evvel ?Yapı Kayıt Belgesi? için ödenen meblağ kadar bedeli Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ödedikten sonra tapu müdürlüğüne giderek ?cins değişikliği? yaptırabilecek. Yani konut veya işyerini tapuya işletebilecek. Yapı sahibi, harita bürosu veya LİHKAB?a, hazırlanan zemin tespit tutanağı için ücret ödemek durumundadır.
Yapı sahibi, kat mülkiyeti yaptırmak istiyorsa ayrıca mimari proje çizdirmek zorundadır. Yapı sahibi, Mimari projeyi çizen mimara proje için de ücret ödemek durumundadır. Bunun avantajı da şu oluyor. Mesela; iki katlı konutunuz var ve bir katını satmak istediğinizde satabiliyorsunuz. Çünkü sattığınız konut bağımsız bölüm oluyor. Alacak olan kişi de banka kredisi kullanabiliyor vb. Hoşçakalın.
